برای چه چیزهایی می‌توان بازاریابی کرد؟
همان‌طور که پیش از این گفته شد، در بازاریابی به هر چیزی که بتوان آن را در بازار پیشنهاد داد تا بتواند به نیازی پاسخ دهد محصول گفته می‌شود و بر این نکته تأکید شد که محصول، به تولیدات فیزیکی محدود نمی‌شود.
از این رو در پاسخ به این سؤال که برای چه مواردی می‌توان فعالیت‌های بازاریابی انجام داد، باید گفت هر آنچه به عنوان محصول تعریف شود، در حوزه فعالیت بازاریابی قرار می‌گیرد. این موارد، می‌توانند شامل موضوعات زیر باشند:
- کالاهای فیزیکی؛
- خدمات؛
- تجربه؛
- مکان/مقاصد گردشگری؛
- ایده؛
- تصویر ذهنی؛
- سازمان.
همان‌طور که پیداست، کالاهای فیزیکی و خدمات، در زمره محصولات احصاء می‌شوند، حتی رویدادها نیز می‌توانند در زمره محصولات قرار گیرند، چرا که هر کشوری و هر ملیتی برای خود رویدادهای خاصی دارد که نیاز است، برای آن فعالیت بازاریابی انجام شود. همچنین هر سازمانی که می‌خواهد یک مراسم ویژه برگزار کند، می‌تواند برای آن اقدام به فعالیت بازاریابی نماید.
در مورد تجربه که مفهومی وسیع‌تر از کالا و خدمات است، امکان اجرای اقدامات بازاریابی وجود دارد. اشخاصی نیز می‌توانند برای خود بازاریابی کنند. به طور مثال اشخاص می‌توانند در مبارزات انتخاباتی اقدام به بازاریابی و برنامه‌های تبلیغاتی برای خود طرح‌ریزی و اجرا نمایند و در این راستا از اصول بازاریابی استفاده کنند. امروزه مفهوم برندسازی برای شهرها یا مکان‌ها بسیار مطرح است. چنانچه مکان‌های مختلف دنیا برای جذب سرمایه‌گذار و گردشگر به فعالیت‌های بازاریابی و برندسازی می‌پردازند.
در رابطه با مکان‌های تاریخی و دیدنی که در کشورها وجود دارد و در کل بحش گردشگری نیز می‌توان از بازاریابی استفاده کرد. در واقع بازاریابی به همین امر می‌پردازد.
در زمینه ایده نیز می‌توان از فعالیت‌های بازاریابی بهره برد. به طور مثال می‌توان جلوی کشیدن سیگار، قلیان و مواد دخانی را به صورت بستن مغازه‌هایی که در آن‌ها قلیان ارائه می‌شود، گرفت. از طرف دیگر، بازاریابی می‌تواند، این ایده را که کشیدن قلیان برای سلامت انسان مضر است مطرح نماید. قطعا شیوه دوم تأثیر بیشتری دارد تا شیوه اول.
برخی از سازمان‌ها نیز، نیاز به بازاریابی دارند. سازمان‌ها نیاز دارند تا تصویر خوبی از خود نزد عموم، ترسیم نمایند. مثلا پلیس، در هر کشوری نیاز دارد تا تصویر خوبی در اذهان مردم بر جای گذارد، تا رابطه خوبی بین خود و مردم برقرار کند. یا نهادهای دولتی، که ارائه‌دهنده خدمات به مردم هستند و وجهه خوبی نزد مردم ندارند نیز، می‌توانند از بازاریابی برای بهبود تصویر ذهنی مردم استفاده نمایند.
به طور مثال، برخی از نهادهای دولتی، به دلیل عملکرد ضعیف سیستم‌های اداری، تصویر ذهنی بدی نزد مردم دارند. اما اکنون دارای عملکرد بهتری شده‌اند. از این رو، این نهادهای دولتی، نیاز دارند تا با فعالیت‌های بازاریابی، این تصویر ذهنی را اصلاح کرده و تصویر خوبی نزد عموم بر جای گذارند.
تلخیص از کتاب اصول بازاریابی، تألیف دکتر امیر اخلاصی
مجموعه مقالات شرکت سامانه‌های مدیریت